Η Ελλάδα διαθέτει το δυναμικό για παραγωγή ορισμένων ΚΟΠΥ και ΣΟΠΥ αλλά και τις ενδείξεις για περαιτέρω στοχευμένη έρευνα στον τομέα αυτό. Το δυναμικό αυτό απαιτεί εστίαση στην έρευνα (πρωτογενή και δευτερογενή), επικαιροποίηση των υφιστάμενων δεδομένων και ειδικότερη μελέτη σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Ο Δρ. Π. Τζεφέρης, Γενικός Διευθυντής Ορυκτών Πρώτων Υλών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναλύει την ευκαιρία που παρουσιάζεται για την Ελλάδα μέσω του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τα κρίσιμα και στρατηγικά ορυκτά.
Η Ελλάδα διαθέτει, ενδεικτικά, βωξίτη (σε πλήρη παραγωγική διαδικασία), αντιμόνιο (Sb, σε 3 τουλάχιστον διαπιστωμένα κοιτάσματα αντιμονίτη άνευ εκμετάλλευσης μέχρι σήμερα), νικέλιο (Ni), κοβάλτιο (Co) (περιεχόμενα στον λατερίτη που όμως δεν παράγονται αυτοτελώς και απαιτούν αλλαγή της μεθόδου σε υδρομεταλλουργική από τον νέο ανάδοχο της ΛΑΡΚΟ), χαλκό (Cu, προγραμματίζεται -υπό προϋποθέσεις- η παραγωγή από το κοίτασμα των Σκουριών Χαλκιδικής), μαγνησίτη (ΜgCΟ3, παράγει τελικά προϊόντα δίπυρης και καυστικής μαγνησίας καθώς και πυρίμαχες μάζες και όχι μεταλλικό μαγνήσιο), μαγγάνιο (Μn, τα ιστορικά κοιτάσματα μαγγανίου στην ευρύτερη περιοχή του Νομού Δράμας που αποτέλεσε στο παρελθόν κύριο μεταλλευτικό κέντρο της Ελλάδας απαιτούν επανα-δρομολόγηση για παραγωγή Μn battery grade), χαλαζία (SiO2) υψηλής ποιότητας για παραγωγή μεταλλικού πυριτίου (δεν υφίσταται εξόρυξη μέχρι σήμερα) και έχει ορισμένες ενδείξεις εμφανίσεων (occurrences) για σπάνιες γαίες (REE) κυρίως εντός άλλων κοιτασμάτων.
Τέλος, έχουν αναφερθεί -σε πανεπιστημιακές κυρίως έρευνες- κοιτασματολογικοί τύποι που περιέχουν κατά τόπους σημαντικές περιεκτικότητες σε βολφράμιο (W), τελλούριο (Te), ρήνιο (Re), μολυβδαίνιο (Μο), γάλλιο (Ga), γερμάνιο (Ge), κ.α. Ας σημειωθεί, ότι οι εμφανίσεις δεν αποτελούν ώριμα κοιτάσματα προς δημοπράτηση, απλώς εφαλτήριο για περισσότερη έρευνα. Άρα, τα περισσότερα δημοσιεύματα που κυκλοφορούν είναι υπερβολικά έως ανακριβή ως προς την ύπαρξη και το δυναμικό της χώρας σε ΚΟΠΥ.
Έρχομαι να επαναλάβω την διαπίστωση που είχα διατυπώσει σε άρθρο μου εδώ και 3 και πλέον δεκαετίες ότι «η Ελλάδα δεν είναι Ψωροκώσταινα, ούτε Ελντοράντο» παρά τα αντιθέτως κατά καιρούς θρυλούμεθα, η οποία επιβεβαιώνεται όλα αυτά τα χρόνια εν τοις πράγμασι…
Ας κάνουμε ορισμένες παρατηρήσεις για το Νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό (σχέδιο-συμβιβαστική πρόταση, τέλος Ιουνίου 2023) για κρίσιμες και στρατηγικές ΟΠΥ (Critical Raw Materials Act), που βρίσκεται στην τελική φάση και που θα είναι καθοριστικός για την μετέπειτα πορεία της ΕΕ στον τομέα. Όλοι συμφωνούν επί της αρχής ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί μια Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα ορυκτά, που να συμβαδίζει με τις ανάγκες της Ευρώπης για την ενεργειακή μετάβαση και να προϋπολογισθούν οι αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις για την εύρεση και ανάπτυξη κοιτασμάτων, πάντα σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς κανόνες και τις επιταγές διατήρησης της κοινωνικής συνοχής.
Κι ακόμη ότι το συγκεκριμένο σχέδιο Κανονισμού κινείται επί της αρχής στη θετική κατεύθυνση διατυπώνοντας συγκεκριμένους ρυθμιστικούς στόχους για την προτεραιοποίηση και επιτάχυνση έργων που θα αφορούν την έρευνα, εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση των στρατηγικών και κρίσιμων πρώτων υλών εντός ΕΕ. Ωστόσο, δε φτάνει μόνο αυτό, δηλ. να το οριοθετήσεις λεκτικά.
[ΠΗΓΗ: https://rawmathub.gr/, του Δρ Π. Τζεφέρη, 19/7/2023]