Έρευνα-Ανάλυση: Υπερκατανάλωση φυσικών πόρων

Φέτος, η ημέρα εξάντλησης των πόρων της Γης με βάση το πώς τους χρησιμοποιεί η ανθρωπότητα είναι η 28η Ιουλίου. 

Δηλαδή, στους επτά μήνες του 2022 θα έχουμε καταναλώσει το σύνολο των πόρων που μας προσφέρει η Γη μέσα σε ένα έτος. Τους υπόλοιπους πέντε μήνες θα καταναλώνουμε πόρους από έναν ανύπαρκτο «άλλον» πλανήτη, μια ανύπαρκτη «δεύτερη» Γη. Αν όλη η ανθρωπότητα κατανάλωνε όσο το Κατάρ, τότε οι πόροι θα εξαντλούνταν στις 10 Φεβρουαρίου. 

Υπολείπεται η παραγωγή των στόχων

Η κλιματική φιλοδοξία για υλοποίηση του Σεναρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης δημιουργεί ασφυκτικές πιέσεις για πολύ μεγαλύτερες παραγωγές των ορυχείων χαλκού, λιθίου και κοβαλτίου. Στον χαλκό απαιτείται η προβλεπόμενη παραγωγή των 20 εκατ. τόνων να αυξηθεί στους 25 εκατ. τόνους, στο λίθιο οι 900.000 τόνοι πρέπει να ξεπεράσουν κατά πολύ τους 2.500.000 τόνους, ενώ στο κοβάλτιο οι 200.000 τόνοι πρέπει να διπλασιασθούν στους 400.000 τόνους.Έρευνα-Ανάλυση: Υπερκατανάλωση φυσικών πόρων-2

«Πράσινες» θέσεις εργασίας

Για να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις των κρατών-μελών για αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω των 2° C μέχρι το τέλος του αιώνα θα πρέπει μέχρι το 2040 τα 100 GW εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών να έχουν υπερτριπλασιαστεί και να ξεπεράσουν τα 300 GW, με τη σημαντικότερη συμβολή να ανήκει στις αναδυόμενες οικονομίες Κίνας και Ινδίας, ενώ ΗΠΑ και Ευρώπη παραμένουν σχεδόν στους ίδιους με σήμερα ρυθμούς. Η ενεργειακή μετάβαση μπορεί να προσφέρει στις κοινωνίες επιπλέον 85 εκατ. θέσεις εργασίας, άμεσα και έμμεσα.Έρευνα-Ανάλυση: Υπερκατανάλωση φυσικών πόρων-3

283 δισ. δολ. η ζημία των καταστροφών

Πακιστάν, Αλγερία, Ινδία, Αυστραλία, Καναδάς, Τουρκία είναι μόνο μερικές από τις χώρες που τα τελευταία πέντε χρόνια βίωσαν θερμοκρασίες άνω των 49° C. Συνέπεια αυτών των έντονων κυμάτων καύσωνα αλλά και της πλήρους ανατροπής των φυσιολογικών ατμοσφαιρικών συνθηκών λόγω των εκπομπών αερίων ρύπων είναι και η πρόκληση τεράστιου κόστους φυσικών καταστροφών το 2021 (άγγιξαν τα 283 δισ. δολ.), σε συνδυασμό με τις απώλειες σε εκατοντάδες ανθρώπινες ζωές, λόγω τυφώνων, πλημμυρών, καταιγίδων και καυσώνων.Έρευνα-Ανάλυση: Υπερκατανάλωση φυσικών πόρων-4

Η επίδραση της Κίνας στη διεθνή οικονομία

Η Κίνα έχει το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού και παράγει το 13% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Ομως, ταυτόχρονα καταναλώνει τεράστιες ποσότητες πρώτων υλών, με κυριότερες το τσιμέντο (60%), το αλουμίνιο (54%), το νικέλιο (50%), τον άνθρακα (49%), τον χαλκό (48%), αλλά και τον σίδηρο (46%). Ακολουθούν σε κατανάλωση το ρύζι (30%), ο χρυσός (23%), το καλαμπόκι (22%), το σιτάρι (17%), το ουράνιο (13%) και το πετρέλαιο (12%). Σε κάθε περίπτωση, η οποιαδήποτε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας έχει σημαντικότατες επιπτώσεις στο σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας.Έρευνα-Ανάλυση: Υπερκατανάλωση φυσικών πόρων-5

Ευρωπαϊκή αυτονομία σε πρώτες ύλες

Η δημιουργία μεγάλων εγκαταστάσεων ανανεώσιμων πηγών της τάξης των 500 MW (μεγαβάτ), τόσο σε φωτοβολταϊκά πάνελ όσο και σε χερσαία και θαλάσσια αιολικά πάρκα, απαιτεί πολλά εκατομμύρια τόνους πρώτων υλών· όπως για παράδειγμα γυαλί, σίδηρο, τσιμέντο, αλουμίνιο, σιλικόνη, χαλκό, χάλυβα και άλλα. Αν τα κράτη της Ευρώπης θέλουν να συνεχίσουν να είναι στην πρώτη γραμμή εγκατάστασης υποδομών για την πράσινη ενέργεια, θα πρέπει να διασφαλίσουν την απρόσκοπτη τροφοδοσία τους με όλες αυτές τις πρώτες ύλες, ώστε να μην εξαρτώνται σε τόσο σημαντικό βαθμό από τις εισαγωγές από τρίτες χώρες.

*Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Γιώργου Ντούλα, Αικατερίνης Προύντζου, Ιωάννας Σεβδαλή,

[ΠΗΓΗ: https://www.kathimerini.gr/, Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης*, 20/6/2022]