Σε συστημικό κίνδυνο που απειλεί οικονομία και επιχειρήσεις εξελίσσεται η ενεργειακή κρίση που πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας με τις πρωτοφανείς αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος. Κάποιοι παρομοιάζουν τις σημερινές συνθήκες και κυρίως την επίπτωση της κρίσης στο σύνολο της οικονομίας με την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του ’70.
Σύμφωνα με το ήπιο σενάριο η κρίση θα διαρκέσει μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2022, ωστόσο δεν λείπουν και οι εκτιμήσεις ότι δεν θα υπάρξει εξομάλυνση σε όλη τη διάρκεια του 2022. Σε κάθε περίπτωση τα προβλήματα εκτείνονται σε όλη την αλυσίδα από τη βιομηχανία και τη μεταποίηση μέχρι τα νοικοκυριά. Οι λογαριασμοί ρεύματος που φτάνουν σε καταναλωτές είναι αυξημένοι έως και 150%, με τις επιχειρήσεις να μετακυλίουν στα τελικά προϊόντα τα αυξημένα κόστη. Το νέο κύμα ανατιμήσεων είναι ήδη ορατό στην αγορά. Σε αυτό το κλίμα η κυβέρνηση επιχειρεί μέσω επιδοτήσεων να δημιουργήσει ανάχωμα στις αυξήσεις ενώ παράλληλα βρίσκεται σε εγρήγορση για ενδεχόμενα προβλήματα στην ενεργειακή τροφοδοσία τον χειμώνα. Την ίδια στιγμή στην αγορά ηλεκτρισμού τα αυξημένα κόστη προκαλούν ανησυχίες ακόμη και για συστημικό κίνδυνο, ειδικά για το κομμάτι του κλάδου προμήθειας που δέχεται ισχυρές πιέσεις σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα εξαιτίας των αυξημένων αναγκών σε κεφάλαια κίνησης.
Βιομηχανία
Τα κόστη της ενέργειας σε επίπεδο χονδρικής καταγράφουν ανοδική τροχιά ήδη από τον περασμένο Μάιο, ωστόσο το τελευταίο δίμηνο βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Εκτός από τα χονδρεμπορικά κόστη, το τελευταίο διάστημα φτάνουν στους καταναλωτές λογαριασμοί ενέργειας με πρωτοφανείς αυξήσεις. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση βιομηχανίας, η οποία προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια στη μέση τάση. Η συγκεκριμένη εταιρεία στις αρχές του έτους πλήρωνε λογαριασμό στα 5,6 σεντς/KWh . Τον Σεπτέμβριο το τιμολόγιο που κλήθηκε να πληρώσει για την κατανάλωση του Αυγούστου ήταν στα 14 σεντς/KWh, δηλαδή η αύξηση φτάνει το 150%. Αντίστοιχα άλλος επαγγελματικός πελάτης της μέσης τάσης με μικρότερη κατανάλωση έλαβε λογαριασμό στον οποίο η χρέωση ενέργειας ήταν 1.200 ευρώ ενώ η χρέωση της ρήτρας αναπροσαρμογής της τιμής λόγω αύξησης της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος ήταν ακόμη 1.200 ευρώ (αύξηση 100%). Για τον μήνα Οκτώβριο, τα τιμολόγια που αφορούν στις καταναλώσεις του Σεπτεμβρίου, η τιμή σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να φτάσει στα 17 σεντς/KWh, ή αλλιώς αύξηση 203%.
Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, μια βιομηχανία που πλήρωνε τον Γενάρη 20 ευρώ/MWh, τον Σεπτέμβριο πλήρωσε 40 ευρώ/MWh (αύξηση 100%). Η ίδια βιομηχανία τον Οκτώβριο για την κατανάλωση του Σεπτεμβρίου θα κληθεί να πληρώσει 47 ευρώ/MWh (αύξηση 135%), ενώ εάν οι διεθνείς τιμές τον Οκτώβριο παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα τότε θα κληθεί να πληρώσει το Νοέμβριο 80 ευρώ/MWh (αύξηση 300%).
Νοικοκυριά
Την ίδια στιγμή υπέρογκες είναι οι αυξήσεις και στα οικιακά τιμολόγια. Σύμφωνα με πληροφορίες ο μεγαλύτερος πάροχος με μερίδιο άνω του 65% η ΔΕΗ, για τον μήνα Σεπτέμβριο υπολογίζει ότι η ρήτρα αγοράς θα φτάσει τα 8,4 σεντς/KWh. Αυτό σημαίνει ότι η τελική τιμή μαζί με την έκπτωση του 30% που εφαρμόζει η επιχείρηση στους συνεπείς καταναλωτές θα διαμορφωθεί στα 16,1 σεντς/KWh. Δηλαδή για ένα νοικοκυριό με τετραμηνιαία κατανάλωση 1,5 MWh μόνο η ρήτρα χονδρεμπορικής ανέρχεται στα 126 ευρώ και το συνολικό ύψος του λογαριασμού (χωρίς την επιδότηση) ανέρχεται στα 240 ευρώ (χωρίς τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις), όταν στις αρχές του έτους βρισκόταν στα επίπεδα των 165 ευρώ (αύξηση 45%).
Για τους οικιακούς καταναλωτές πάντως, ακόμη μεγαλύτερες αναμένεται να είναι οι αυξήσεις στο φυσικό αέριο, για όσους κάνουν χρήση του καυσίμου για θέρμανση. Εάν διατηρηθούν οι τρέχουσες τιμές, πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι το κόστος του φυσικού αερίου στη λιανική θα φτάσει έως και 5 φορές πάνω σε σύγκριση με τα χαμηλά επίπεδα τιμών που είχαν διαμορφωθεί πέρυσι λόγω της πανδημίας.
Επιδοτήσεις
Για αυτό τον λόγο, άλλωστε, η κυβέρνηση αποφάσισε την αύξηση της επιδότησης στους λογαριασμούς. Αρχικά είχε αποφασιστεί να δοθούν 150 εκατ. ευρώ με στόχο να επιδοτηθούν με 9 ευρώ τον μήνα οι λογαριασμοί ρεύματος. Ωστόσο, καθώς οι τιμές έχουν εκτροχιαστεί σε μεγαλύτερο βαθμό από τους αρχικούς υπολογισμούς, το ύψος του ποσού που θα διατεθεί θα υπερδιπλασιαστεί και θα φτάσει στα 400 εκατ. ευρώ με στόχο να επιδοτηθούν με 18 ευρώ/ μήνα οι καταναλωτές της χαμηλής τάσης. Πάντως για το φυσικό αέριο δεν προβλέπεται να δοθεί απευθείας επιδότηση, όπως με τους λογαριασμούς ρεύματος και η ενίσχυση θα γίνει μέσω επιδόματος θέρμανσης. Το συνολικό ποσό που θα διατεθεί για το επίδομα θέρμανσης προβλέπεται ότι θα διπλασιαστεί στα 170 εκατ. ευρώ.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ:
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Χάρη Φλουδόπουλου, 10/10/2021]