Με το χρηματοοικονομικό σύστημα της Τουρκίας σε κρίση, οι Τούρκοι στρέφονται μαζικά στον χρυσό, κάτι που παραδοσιακά αποτελεί την αγαπημένη τους επένδυση, αναφέρει η Wall Street Journal.
Όταν το Μεγάλο Παζάρι στην Κωνσταντινούπολη – από τις αρχαιότερες αγορές παγκοσμίως και βασικό κέντρο αγοραπωλησιών για τον χρυσό – άνοιξε και πάλι τις πόρτες του αρχές Ιουνίου μετά τους περιορισμούς λόγω κορονοϊού, δημιουργήθηκαν μεγάλες ουρές μπροστά σε καταστήματα λιανικής και κοσμηματοπωλεία, ενώ την ίδια στιγμή τα καταστήματα δέχονταν τηλεφωνικές παραγγελίες από ολόκληρη τη χώρα, αναφέρει η WSJ επικαλούμενη traders και πωλήτες.
“Δουλεύω στο Παζάρι 20 χρόνια και δεν το έχω ποτέ ζήσει αυτό”, ανέφερε ο Ozgur Anik, γενικός διευθυντής της Ozak Precious Metals AS. “Όταν οι τιμές είναι σε ιστορικά υψηλά, οι άνθρωποι είναι λογικό να πουλάνε χρυσό. Αυτή την φορά, συνέχισαν να αγοράζουν περισσότερο”.
Ο μέσος ημερήσιος όγκος χρυσού που πωλείται στο Παζάρι εκτοξεύτηκε στις 4,500 ουγγιές από περίπου 450 ουγγιές, σύμφωνα με τον Anik και άλλους traders.
Η εγχώρια παραγωγή δεν μπορεί πλέον να καλύψει την ζήτηση. Από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο, οι εισαγωγές στην Τουρκία έφτασαν τα 15 δισ. δολ. σε αξία, σημειώνοντας άλμα 153% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εμπορίου της Τουρκίας.
Η WSJ σημειώνει ότι η μαζική στροφή των Τούρκων στο πολύτιμο μέταλλο έρχεται ενώ η τουρκική λίρα σημειώνει διαδοχικά ιστορικά χαμηλά και τα οικονομικά προβλήματα της χώρας διογκώνονται.
Όπως αναφέρει, η Άγκυρα έχει εφαρμόσει μία οικονομική πολιτική που θεωρείται πως δεν είναι βιώσιμη από τους περισσότερους οικονομολόγους: από τη μία μεριά ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν έχει οδηγήσει την κεντρική τράπεζα να κρατά χαμηλά τα επιτόκια – κάτι που καθιστά μη ελκυστικές τις επενδύσεις σε λίρα λόγω του υψηλού πληθωρισμού – ενώ την ίδια στιγμή η κυβέρνηση έχει δώσει οδηγίες στις τράπεζες να διοχετεύουν φθηνά δάνεια στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Από την άλλη μεριά, η κεντρική τράπεζα ξόδεψε δισεκατομμύρια σε ξένο συνάλλαγμα για να αγοράζει λίρα προκειμένου να κρατήσει το εγχώριο νόμισμα από την περαιτέρω κατάρρευση.
Με το παγκόσμιο εμπόριο να καταρρέει εν μέσω της κρίσης του κορονοϊού, οι τουρκικές εξαγωγές βυθίστηκαν. Στο μεταξύ, τα τουρκικά νοικοκυριά συνέχισαν τις ξέφρενες αγορές ξένων προϊόντων, ιδίως χρυσού, ανοίγοντας τεράστια κενά στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας.
Η ζήτηση για χρυσό ήταν τόσο ισχυρή αυτό το καλοκαίρι που το εθνικό νομισματοκοπείο ζήτησε από τους εργαζόμενους να δουλέψουν υπερωρίες, σαββατοκύριακα ακόμα και κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού για να καλύψουν τις παραγγελίες, σύμφωνα με Τούρκου αξιωματούχο.
Η WSJ σημειώνει παράλληλα ότι το “στοίχημα” των Τούρκων στο πολύτιμο μέταλλο αποτέλεσε μια σοφή επένδυση. Σύμφωνα με την τουρκική στατιστική υπηρεσία, ο χρυσός εμφάνισε τις καλύτερες αποδόσεις τα τελευταία 10 χρόνια, ξεπερνώντας τις αποδόσεις σε δολάριο, στην αγορά ακινήτων και σε μετοχές.
“Την τελευταία δεκαετία ή δύο δεκαετίες, το γεγονός ότι ο χρυσός ξεπέρασε σε αποδόσεις το εγχώριο χρηματιστήριο αλλά και επενδύσεις σταθερού εισοδήματος θα έπρεπε να είναι σημάδι ότι υπάρχουν δομικά προβλήματα με την τουρκική οικονομία”, αναφέρει ο Erik Meyersson, senior economist της σουηδικής τράπεζας Handelsbanken.
Ο φόρος στις αγορές χρυσού, που αυξήθηκε στο 1% από 0,2% τον Μάιο, έδωσε νέα ώθηση στις αγορές που πραγματοποιήθηκαν στο Μεγάλο Παζάρι, αλλά και σε άλλες “γκρι” αγορές αυτό το καλοκαίρι, αφαιρώντας ταυτόχρονα από τις τράπεζες ένα μέρος των καταθέσεων σε χρυσό που χρειάζονται για να καλύπτουν τις κανονιστικές απαιτήσεις.
Στην Κωνσταντινούπολη ο Mustafa Tuzcuoglu έχει μια ιδέα για το πού πήγε ο χρυσός: ο κατασκευαστής χρηματοκιβωτίων κατέγραψε άλμα 50% στη ζήτηση στο κατάστημα του στην Κωνσταντινούπολη αυτό το καλοκαίρι από την άνοιξη, κυρίως από οικογένειες που ψάχνουν μια λύση για το πώς θα αποθηκεύσουν το πολύτιμο μέταλλο.
“Οι πελάτες επιλέγουν μικτά αλλά ποιοτικά μοντέλα που κοστίζουν από 400 δολ. έως 650 δολ. και ζυγίζουν 700 λίβρες”, αναφέρει. “Κρατούν τις μισές τους αποταμιεύσεις στην τράπεζα και το υπόλοιπο στο σπίτι. Αυτό κάνω και εγώ”, αναφέρει.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, 14/9/2020]