Τα χρεόγραφα του Σκρουτζ

Ο Ντίκενς έγραψε τη «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» το 1843, δηλαδή σε μια εποχή που μικροαστοί και νοικοκυρές είχαν αρχίσει μανιωδώς να επενδύουν τις οικονομίες τους σε χρεόγραφα, με όλους τους συναφείς κινδύνους. Ο Εμπενίζερ Σκρουτζ περιγράφεται ως χρηματιστής μικρής κλίμακας, που βασανίζεται από τον φόβο του κουρέματος των ομολόγων που κατέχει. Αυτή η αφηγηματική πτυχή της «Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας» χάνεται πάντοτε στον κινηματογράφο (Υποπτεύομαι ότι οι σκηνοθέτες αδυνατούν να την περιγράφουν)΄.

Ο εφιάλτης που βλέπει ο Σκρουτζ εξελίσσεται σε συνθήκες αφόρητου άγχους (κατά μία ψυχιατρική εκδοχή, το άγχος δεν υπήρχε πριν από τον καπιταλισμό). Καθώς δεν ακούει ανθρώπινους θορύβους, συμπεραίνει ότι είναι ακόμη νύχτα και ησυχάζει. Ο φόβος που τον κατατρύχει είναι μη χάσει μια συγκεκριμένη προθεσμία, με αποτέλεσμα αντί για τα εγγυημένα ομόλογα του βρετανικού κράτους που κρύβει στο χρηματοκιβώτιό του θα βρεθεί να κατέχει επισφαλή αμερικανικά. Ο Ντίκενς περιγράφει έτσι τον καθημερινό φόβο πολλών αναγνωστών της εποχής του, που έχουν επενδύσει σε φαινομενικώς αποδοτικά, αλλά τελικώς καταστροφικά χρεόγραφα (όπως τα ελληνικά του 1824 και του 1825).

Πηγή έκδοσης χρεογράφων επί γενεές ολόκληρες αλλά και αιτία πολέμων υπήρξαν και τα ανθρακωρυχεία του Ρουρ, μαζί με τον χάλυβα της ίδιας περιοχής. Γι’ αστό και λογικοί άνθρωποι που δεν ήθελαν να ξαναζήσουν άλλον πόλεμο δημιούργησαν το 1951 την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ), η οποία εξελίχθηκε στο άσυλο ανιάτων που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση

Σήμερα το κάρβουνο στο Ρουρ τελείωσε. Αλλά και οι χαλυβουργίες δεν είναι πλέον βιώσιμες στην Ευρώπη, αφού η περιοριστική πολιτική δεν επιτρέπει μεγάλα έργα που θα χρειάζονταν άφθονο χάλυβα. Έτσι η πρωταρχική αιτία της συνεννόησης Γερμανίας και Γαλλίας, η ειρηνική εκμετάλλευση του άνθρακα και του χάλυβα του Ρουρ εξέλιπε. Επιπλέον, 68 χρόνια μετά την ίδρυση της ΕΚΑΧ η νικήτρια του πολέμου Γαλλία υπολείπεται κατά πολύ της ητιημένης Γερμανίας, σε βαθμό που επιτρέπει στην κυρία Λεπέν να σκέπτεται πώς θα αλλάξει την επίπλωση στο Μέγαρο των Ηλυσίων.

Στο τέλος της νουβέλας ο Ντίκενς εμφανίζει τον Εμπενίζερ να ξεχνά τα χρεόγραφα και να φροντίζει τους πεινασμένους. Η λύση -ήθελε να μας πει- δεν ήταν ποτέ στο κυνήγι του κέρδους. Όπως διακήρυξαν και οι Μόντι Πάιθον, το νόημα της ζωής είναι απλό: Να αποφεύγεις τα λίπη και να τρως ελαφρά το βράδυ ·

[ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ, του Ευάγγελου Χεκίμογλου, 24/12/2018]