Τα τελευταία χρόνια πολλές κυβερνήσεις ανά τον κόσμο εισάγουν νέες πολιτικές για το κλίμα, υιοθετώντας νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ παράλληλα όλο και περισσότερες εταιρείες ξεκινούν έργα πράσινης ενέργειας.
Ωστόσο, η στροφή αυτή προς την καθαρή ενέργεια αυξάνει τη ζήτηση για βασικά μέταλλα και ορυκτά, που απαιτούνται για εξαρτήματα εξοπλισμού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ηλεκτρικά οχήματα, μπαταρίες και πολλά άλλα. Και ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) πιστεύει ότι η παγκόσμια ζήτηση για αυτά τα υλικά θα μπορούσε να αυξηθεί ακόμη περισσότερο από ό,τι λένε οι τρέχουσες προβλέψεις.
Φρενίτιδα επενδύσεων
Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε κρίσιμα ορυκτά αυξήθηκαν κατά 30% το 2022, μετά από αύξηση 20% το προηγούμενο έτος. Αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στο ότι οι κυβερνήσεις ασκούν πιέσεις για μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε εναλλακτικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η αγορά κρίσιμων ορυκτών για καθαρή ενέργεια έφτασε τα 320 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται. Και οι εταιρείες εξόρυξης προσπαθούν γρήγορα να εξασφαλίσουν ότι η παραγωγή ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για αυτά τα μέταλλα και ορυκτά.
Πρόσφατη έκθεση της IEA αναφέρει ότι η ζήτηση για κρίσιμα ορυκτά θα μπορούσε να αυξηθεί ακόμη περισσότερο από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί. Η έκθεση επισημαίνει ότι η αγορά έχει διπλασιαστεί σε μέγεθος τα τελευταία πέντε χρόνια και χάρη στην ταχεία ανάπτυξη τεχνολογιών καθαρής ενέργειας, η ζήτηση για ορυκτά όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το νικέλιο και ο χαλκός αναμένεται να αυξηθεί εκθετικά τις επόμενες δεκαετίες. Από το 2017 έως το 2022, η ζήτηση για λίθιο τριπλασιάστηκε, η ζήτηση για κοβάλτιο αυξήθηκε κατά 70% και για νικέλιο κατά 4%. Ως εκ τούτου, οι επενδύσεις στην ανάπτυξη της βιομηχανίας κρίσιμων ορυκτών αυξήθηκαν επίσης πέρυσι, με αύξηση χρηματοδότησης στη βιομηχανία λιθίου κατά 50% και σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε χαλκό και νικέλιο.
«Σε μια κομβική στιγμή για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια παγκοσμίως, μας ενθαρρύνει η ταχεία ανάπτυξη στην αγορά κρίσιμων ορυκτών, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τον κόσμο για την επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων του» σχολίασε ο Εκτελεστικός Διευθυντής της ΙΕΑ, Φατίχ Μπιρόλ και πρόσθεσε: «Ακόμα κι έτσι, παραμένουν μεγάλες προκλήσεις. Πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για να διασφαλιστεί ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού για κρίσιμα ορυκτά είναι ασφαλείς και βιώσιμες. Ο ΙΕΑ θα συνεχίσει να ηγείται πρωτοβουλιών φέρνοντας σε επαφή κυβερνήσεις, εταιρείες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς για να προωθήσουν την πρόοδο, ιδίως στη σύνοδο κορυφής για τα Κρίσιμα Ορυκτά και την Καθαρή Ενέργεια στις 28 Σεπτεμβρίου».
Ο ΔΟΕ προβλέπει ότι η προσφορά κρίσιμων ορυκτών θα μπορούσε να αυξηθεί για να καλύψει την τεράστια ζήτηση. Ωστόσο, αυτό θα απαιτήσει την ανάπτυξη πολλών νέων έργων εξόρυξης παγκοσμίως. Η έκθεση αναφέρει ότι οι προκλήσεις περιλαμβάνουν τον κίνδυνο καθυστερήσεων των έργων και «ειδικές ελλείψεις στην τεχνολογία», οι οποίες παρέχουν «λίγο περιθώριο εφησυχασμού σχετικά με την επάρκεια του εφοδιασμού». Για να επιτευχθεί η δέσμευση της Συμφωνίας του Παρισιού για παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, η παραγωγή ορυκτών που απαιτείται για τεχνολογίες καθαρής ενέργειας θα πρέπει να τετραπλασιαστεί, ενώ για να επιτευχθεί καθαρό μηδέν παγκοσμίως μέχρι το 2050 θα απαιτούσε περίπου έξι φορές τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται σήμερα .
Ποικιλομορφία στην προφορά
Ο οργανισμός τονίζει τη σημασία της ποικιλομορφίας της προσφοράς, μετά τους εκτεταμένους περιορισμούς της εφοδιαστικής αλυσίδας που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αρκετές ήδη κυρίαρχες χώρες είναι αυτές που κάνουν ανακοινώσεις νέων έργων. Επιπλέον, η ανάγκη ταχείας επέκτασης των εργασιών εξόρυξης έχει σημάνει ότι οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές και πρακτικές διακυβέρνησης (ESG) συχνά παραβλέπονται. Η ποσότητα των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από έργα παρέμεινε περίπου η ίδια ανά τόνο παραγωγής ορυκτών κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια.
Startups
Εκτός από τις καθιερωμένες εταιρείες ενέργειας και εξόρυξης, αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν ανακοινώσει σχέδια για νέα έργα μετάλλων και ορυκτών, που ενθαρρύνονται από μεγαλύτερες ευκαιρίες χρηματοδότησης από πολλές κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο. Στην πραγματικότητα, οι νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα των ορυκτών ζωτικής σημασίας συγκέντρωσαν πέρυσι ένα ρεκόρ 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων . Αρκετοί επενδυτές στοιχηματίζουν μεγάλα στοιχήματα σε νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα της εξόρυξης. Για παράδειγμα, η KoBold Metals με έδρα την Καλιφόρνια, η οποία διερευνά μέταλλα όπως ο χαλκός, το λίθιο και το κοβάλτιο χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, συγκέντρωσε 200 εκατομμύρια δολάρια σε έναν γύρο συγκέντρωσης κεφαλαίων, με αποτίμηση άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων . Η εταιρεία θα διαθέσει μέρος της χρηματοδότησης για την ανάπτυξη ενός ορυχείου χαλκού στη Ζάμπια.
Εκτός από την εξόρυξη μετάλλων και ορυκτών, υπάρχει σημαντικό δυναμικό για τη βιομηχανία ανακύκλωσης πράσινων τεχνολογιών . Επί του παρόντος, υπάρχει λίγη ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την ανάγκη ανακύκλωσης μπαταριών λιθίου, καθώς πολλές μπαταρίες βρίσκονται σε αχρησιμοποίητα τηλέφωνα και φορητούς υπολογιστές στα σπίτια των ανθρώπων. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας ανακύκλωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάκτηση του λιθίου και άλλων ορυκτών, σε αυτές τις συσκευές που θα επαναχρησιμοποιηθούν σε νέα προϊόντα. Αυτό πιθανότατα θα καταστεί απαραίτητο τις επόμενες δεκαετίες λόγω της πεπερασμένης ποσότητας μετάλλων και ορυκτών που διατίθενται από το έδαφος.
Καθώς η ζήτηση για κρίσιμα μέταλλα και ορυκτά που απαιτούνται για τις πράσινες τεχνολογίες συνεχίζει να αυξάνεται με άνευ προηγουμένου ρυθμό, οι εταιρείες εξόρυξης θα πρέπει επίσης να επιταχύνουν τον ρυθμό. Ο ΔΟΕ πιστεύει ότι θα χρειαστεί ένα ευρύ φάσμα νέων έργων εξόρυξης σε όλο τον κόσμο για να υποστηρίξει την αυξανόμενη ζήτηση για ορυκτά. Και οι δύο καθιερωμένες εταιρείες, καθώς και αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις, φαίνεται να ανταποκρίνονται σε αυτή τη ζήτηση, ενθαρρύνονται από τις νέες κυβερνητικές πολιτικές για το κλίμα και τις μεγαλύτερες ευκαιρίες χρηματοδότησης. Αυτό θα μπορούσε να υποστηριχθεί περαιτέρω από την ανάπτυξη της βιομηχανίας ανακύκλωσης από ανανεώσιμες πηγές.
[ΠΗΓΗ: https://energypress.gr/, της Ναταλίας Κοντώση, 31/7/2023]