Πόσο κοντά στην εξάντληση του χρυσού βρίσκεται ο πλανήτης

Να ένας πιθανός λόγος για την προσθήκη ορισμένων ράβδων χρυσού ή χρυσών νομισμάτων στο επενδυτικό σας χαρτοφυλάκιο: δεν παράγονται πλέον καινούργια.

Όλος ο χρυσός που έχει εξορυχθεί στην ιστορία θα χωρούσε σε έναν κύβο με πλευρές μήκους 22 μέτρων – αρκετά μικρό ώστε να χωρά σε τρεις πισίνες ολυμπιακού μεγέθους.

Κάθε χρόνο, οι εξορύκτες και οι ενεχυροδανειστές προσθέτουν άλλους 4.000 έως 5.000 μετρικούς τόνους σε έναν υπάρχοντα όγκο 197.576 τόνων, ωστόσο μόνον η ζήτηση για κοσμήματα καταναλώνει περίπου το ήμισυ αυτού του όγκου.

Ο φόβος του peak gold

Με το μέταλλο να αγγίζει το ιστορικό υψηλό των 2.075 δολαρίων ανά ουγγιά troy τον Αύγουστο, η ανησυχία ότι βαδίζουμε προς την ημέρα κορύφωσης της εξόρυξης χρυσού (peak gold), μετά την οποία η παραγωγή θα αρχίσει να πέφτει μέχρι να μηδενιστεί, έχει αναδειχθεί ξανά στο προσκήνιο.

Ο κλάδος πρέπει να εμπλακεί σε έργα παραγωγής 8 εκατ. ουγγιών έως το 2025 προκειμένου για να διατηρήσει τα επίπεδα παραγωγής του περασμένου έτους, σημείωναν σύμβουλοι της Wood Mackenzie τον Ιούνιο, απαιτώντας περίπου 37 δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεις κεφαλαίου.

Η παραγωγή των ορυχείων μειώθηκε πέρυσι για πρώτη φορά εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Ακόμη και η British Broadcasting αναρωτιέται εάν διατρέχουμε τον κίνδυνο να ξεμείνουμε από χρυσό.

Στον πυρήνα της ανησυχίας βρίσκεται μια μακροχρόνια τάση στη βιομηχανία εξόρυξης χρυσού: το ποσοστό του χρυσού στα αποθέματα μεταλλεύματος μειώνεται, από περισσότερα από 10 γραμμάρια ανά τόνο στα τέλη της δεκαετίας του 1960 σε μόλις λίγο πάνω από 1 γραμμάριο ανά τόνο σήμερα.

Αυτές οι συγκεντρώσεις είναι εξαιρετικά χαμηλές – ισοδυναμεί με το “άλεσμα” και τον διαχωρισμό μεταλλεύματος όγκου ενός Αγάλματος της Ελευθερίας για να αντλήσουμε ένα κουταλάκι του γλυκού πολύτιμου μετάλλου. Σε κάποιο σημείο, το ποσοστό λογικά θα καταστεί τόσο μικρό  που καταστήσει οικονομικά ασύμφορη και άρα εντελώς αδύνατη την εξόρυξη χρυσού.

Το θέμα είναι ότι δεν γνωρίζουμε πότε θα συμβεί αυτό – και όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι απέχουμε πολύ από το να μάθουμε.

Οι οικονομίες κλίμακας και ο συνδυασμός

Ας πάρουμε ως παράδειγμα το ορυχείο Cadia East της Newcrest Mining, 200 χιλιόμετρα δυτικά του Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Ο βαθμός συγκέντρωσης είναι μόλις 0,45 γραμμάρια ανά τόνο – περισσότερο από δύο Αγάλματα της Ελευθερίας για ένα κουταλάκι του γλυκού – και όμως το ορυχείο είναι ένα από τα πιο κερδοφόρα στον κόσμο, με κόστος 160 δολ. ​​ανά ουγγιά, το οποίο παρέχει περιθώριο άνω του 90% σε τρέχουσες τιμές χρυσού.

Δύο παράγοντες βρίσκονται πίσω από αυτό. Ο ένας είναι οι οικονομίες κλίμακας: το Cadia είναι ένα από τα 10 κορυφαία μεταλλεία χρυσού στον κόσμο, με βάση την παραγωγή του.

Από την αυγή της ιστορίας της εξορυκτικής βιομηχανίας, τα επίπεδα συγκέντρωσης σχεδόν κάθε ορυκτού έχουν πέσει επειδή, εξ ορισμού, οι υψηλότερης ποιότητας, πιο εύκολα ανακαλυφθέντες πόροι είναι εκείνοι που υφίστανται την εκμετάλλευση πρώτοι. Η ανάπτυξη του κλάδου εξαρτάται πάντοτε από καλύτερες τεχνολογίες εξαγωγής υψηλότερου όγκου, οι οποίες αντισταθμίζουν αυτό το γεγονός.

Το μέρος όπου εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά από τα υψηλότερης ποιότητας κοιτάσματα χρυσού, η Νότια Αφρική, μένει ολοένα και πιο στάσιμη. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι τρομερά δύσκολο να εξάγει κανείς μετάλλευμα από πνιγηρές σήραγγες χιλιόμετρα κάτω από το έδαφος, χρησιμοποιώντας χειροκίνητα εργαλεία.

Συγκριτικά, οι τεράστιες επιχειρήσεις ανατινάξεων και χρήσης ανατρεπόμενων φορτηγών που χρησιμοποιούνται για την εκμετάλλευση ορυχείων χαμηλότερης συγκέντρωσης στη Σιβηρία, την Ωκεανία και τη Νεβάδα είναι πολύ πιο αποτελεσματικές.

Ο έτερος παράγοντας είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του χρυσού δεν εμφανίζεται μόνο του, αλλά έχει και “συνοδεία”. Στην πραγματικότητα, τα καλύτερα κοιτάσματα παγκοσμίως είναι εκείνα σε πορφυρίτη λίθο, ένα ορυκτό που είναι επίσης μία από τις μεγαλύτερες πηγές χαλκού στον κόσμο.

Ο διαχειριστής του μεγαλύτερου ορυχείου χρυσού στον κόσμο δεν είναι καν εξορύκτης χρυσού, αλλά η παραγωγός χαλκού Freeport-McMoRan, το λατομείο Grasberg της οποίας, στην ινδονησιακή πλευρά της Νέας Γουινέας, παρήγαγε σχεδόν διπλάσια ποσότητα χρυσού το 2018 σε σχέση με τον πλησιέστερο ανταγωνιστή της, την Olympiada της Polyus PJSC.

Στο Cadia της Newcrest, το κόστος παραγωγής είναι τόσο χαμηλό, γιατί για κάθε ουγγιά χρυσού που εξορύσσεται, παίρνει κανείς επίσης περίπου 140 κιλά χαλκού, αξίας περίπου 900 δολ. σε τρέχουσες τιμές.

Οι υψηλές τιμές η καλύτερη εξασφάλιση για το μέλλον της εξόρυξης

Ενώ τα θέματα εξάντλησης των ορυχείων που επισημαίνονται από την Wood Mackenzie είναι υπαρκτά, οι υψηλές τιμές του χρυσού όπως αυτές που βλέπουμε αυτή τη στιγμή είναι ακριβώς οι συνθήκες εκείνες οι οποίες θα ενθαρρύνουν περισσότερη δραστηριότητα εξερεύνησης και ανάπτυξης για να καλυφθεί το έλλειμμα.

Αν και οι άνθρωποι σκάβουν για να εξορύψουν χρυσό εδώ και επτά χιλιετίες, εκείνος ανακαλύπτεται συνεχώς και μάλιστα στα πιο απροσδόκητα μέρη.

Η εξόρυξη του κίτρινου μετάλλου στην αυστραλιανή πολιτεία της Βικτώρια σχεδόν έπαυσε πριν από έναν αιώνα, καθώς οι “φλέβες” που βρίσκονταν στη βάση του “πυρετού του χρυσού” στα πλαίσια της οικοδόμησης του έθνους – κράτους στη χώρα κατά τον 19ο αιώνα εξαντλήθηκαν.

Πολύ αργότερα, το 2015, η Kirkland Lake Gold ανακάλυψε ένα νέο κοίτασμα μεταλλεύματος κοντά στο διόλου θελκτικό ορυχείο της στο Fosterville και συνειδητοποίησε ότι “καθόταν” επάνω σε ένα από τα υψηλότερης ποιότητας κοιτάσματα στον κόσμο, προκαλώντας την αύξηση της κεφαλαιοποίησής της κατά σχεδόν 100 φορές μέσα σε πέντε χρόνια.

Την ίδια χρονιά, μια μονάδα της Zhaojin Mining Industry ανακάλυψε νέο κοίτασμα δύο χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Θάλασσας Bohai, στα ανοικτά των ακτών της επαρχίας Shandong της βορειοανατολικής Κίνας. Με περίπου 212 μετρικούς τόνους αποδεδειγμένων και πιθανών αποθεμάτων, είναι πλέον ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα χρυσού στον κόσμο.

Δεν υπάρχει λόγος να πιστεύει κανείς ότι η συγκεκριμένη τάση πρόκειται να αναστραφεί. Περίπου το ήμισυ του χρυσού ανά τον κόσμο έχει εξορυχθεί από το 1976 και πέρα και, αν μη τι άλλο, ο ρυθμός εξόρυξης επιταχύνεται όσο πέφτουν οι βαθμοί περιεκτικότητας/ συγκέντρωσης.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η παραγωγή χρυσού αυξήθηκε κατά περίπου ένα τρίτο κατά την τελευταία δεκαετία, πολύ περισσότερο από την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου κατά 15%.

Ο καλύτερος λόγος για επενδύσεις σε χρυσό είναι ακόμη το γεγονός ότι παρέχει διαφοροποίηση σε ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο – και όχι ότι ο κόσμος αρχίζει να μην έχει αρκετές ποσότητες του κίτρινου μετάλλου.

Κάποτε, ο χρυσός μπορεί όντως να εξαντληθεί. Αυτή τη στιγμή, πάντως, βρισκόμαστε πολύ μακριά από αυτό το χρονικό σημείο.

[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του David Fickling, 2/10/2020]