Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να είναι στραμμένα στα αμερικάνικα χρηματιστήρια που καταρρίπτουν το ένα ιστορικό υψηλό μετά το άλλο, ωστόσο καλύτερη απόδοση το τελευταίο δωδεκάμηνο παρουσιάζει η τιμή του χρυσού.
Και αυτό ενδεχομένως να έχει σημασία για την κατάσταση των αγορών και της διεθνούς οικονομίας( τελευταία τρύπα της φλογέρας της οποίας είναι και η ελληνική…).
O χρυσός το τελευταίο δωδεκάμηνο παρουσιάζει απόδοση πάνω από 22% έναντι 0,70% του S&P 500 στο ίδιο διάστημα, -6,75% του Λονδίνου, -7,67% του DAX και +10% του Γενικού Δείκτη Αθήνας. Η τιμή του αργού πετρελαίου στο ίδιο διάστημα παρουσιάζει πτώση -17%.
Η άνοδος της τιμής του χρυσού μέχρι τώρα είναι αθόρυβη και το μεγαλύτερο μέρος του ράλι το έχει κάνει το τελευταίο τρίμηνο με 15%, με δεύτερο το ασήμι με 12% και τον Γ.Δ. με 11%.
Αν δεν υπήρχαν καθόλου εφημερίδες και δελτία ειδήσεων, ποια είναι τα συμπεράσματα που θα μπορούσε κάποιος να βγάλει από τις διακυμάνσεις των τιμών των χρηματιστηρίων και των εμπορευμάτων;
Παρατηρείται μια υφέρπουσα ανησυχία που δεν έχει διαταράξει ακόμη την κατάσταση της ηρεμίας πριν την καταιγίδα που διάγει η διεθνής οικονομία τα τελευταία χρόνια.
Αυτό που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια είναι τα προεόρτια ενός εμπορικού πολέμου που είναι θέμα χρόνου να λάβει διαστάσεις και νομισματικού πολέμου. Εμπορικός πόλεμος σημαίνει δασμοί και αύξηση των τιμών για το καταναλωτή. Σημαίνει επίσης μικρότεροι ρυθμοί ανάπτυξης και επάνοδο του πληθωρισμού (όσο και αν αυτό μοιάζει απίθανο).
Το 1980 όποιος υποστήριζε πως ακολουθεί μια περίοδος πτώσης του πληθωρισμού κάτω από διψήφια ποσοστά που θα οδηγήσει στο παράδοξο των μηδενικών και αρνητικών επιτοκίων, θα προκαλούσε γέλια…
Το ίδιο ισχύει και σήμερα για όποιον υποστηρίξει το αντίθετο…
Τούτο το τελευταίο λοιπόν μοιάζει βλάσφημο σε μια περίοδο που όλοι συμφωνούν πως ο πληθωρισμός είναι νεκρός. Το ίδιο βλάσφημο ήταν το 2001 να υποστηρίξει κάποιος πως ο χρυσός που είχε πέσει στα 300 δολ. η ουγκιά θα επανερχόταν εκ νέου στο προσκήνιο.
“Ο χρυσός είναι ένα βάρβαρο λείψανο του παρελθόντος”, είχε δηλώσει τότε ο επικεφαλής της Fed Αλαν Γκρίνσπαν, ο επονομαζόμενος και αρχιερέας των χρηματιστηριακών φουσκών που ακολούθησαν.
Ένας άλλος λόγος που ο χρυσός κερδίζει έδαφος είναι γιατί για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες ένας Πρόεδρος των ΗΠΑ κάνει δημόσια “μπούλινγκ” στην Fed που, όπως κάθε κεντρική τράπεζα, συνιστά την ισχυρότερη ανεξάρτητη αρχή μιας ανεπτυγμένης οικονομίας και δημοκρατικής πολιτείας.
Διαβλέποντας τον κίνδυνο, μια ομάδα 4 πρώην προέδρων της Fed με επιστολή στην WSJ υποστήριξαν την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας:
“Ως πρώην πρόεδροι του συμβουλίου των διοικητών του συστήματος της Fed, μοιραζόμαστε την πεποίθηση ότι η Fed και ο πρόεδρός της πρέπει να έχουν την ευχέρεια να δρουν ανεξάρτητα και προς το συμφέρον της οικονομίας, χωρίς να υπόκεινται σε βραχυπρόθεσμες πολιτικές πιέσεις και, ειδικότερα, χωρίς την απειλή της απομάκρυνσης ή της υποβάθμισης των ηγετών της Fed για πολιτικούς λόγους”. Την επιστολή υπογράφουν οι οι Paul Volcker, Alan Greenspan, Ben Bernanke και Janet Yellen.
Οι εμπορικοί και νομισματικοί πόλεμοι και η “άσωτη” νομισματική πολιτική με συνεχή προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης είναι το ένα σκέλος της ανησυχίας που αφυπνίζει τον χρυσό.
Ένας άλλος παράγοντας ανησυχίας είναι ο βαθύς διχασμός των δυτικών κοινωνιών τα τελευταία χρόνια με την άνοδο του εθνολαϊκισμού και την ενίσχυση των άκρων του πολιτικού φάσματος.
Η κοινωνική και οικονομική ευημερία των τελευταίων δεκαετιών στηρίχθηκε στην μεσαία τάξη και την ισχύ του κέντρου του πολιτικού συστήματος.
Οι Συντηρητικοί της Θάτσερ στο Η.Β. με τους Εργατικούς του Μπλερ δεν είχαν την απόκλιση που έχουν αντίστοιχα οι Συντηρητικοί του Μπόρις Τζόνσον με τους Εργατικούς του Τζέρεμι Κόρμπιν.
Το ίδιο συμβαίνει και στις ΗΠΑ με τους Ρεπουμπλικάνους του Τραμπ και τους Δημοκρατικούς του Σάντερς.
Τηρουμένων των αναλογιών, Σάντερς και Κόρμπιν είναι εγγύτερα στον Λαφαζάνη παρά στον ΣΥΡΙΖΑ. Αντιλαμβάνεται κανείς τι σημαίνει χώρες όπως το Η.Β. και οι ΗΠΑ να κυβερνηθούν κάποια στιγμή από τους Κόρμπιν και Σάντερς. Οι συνέπειες ενός άτακτου Brexit μπροστά θα μοιάζουν με “γρατζουνιές”…
Οι Συντηρητικοί επιχαίρουν προς το παρόν γιατί η στροφή των Κεντροαριστερών κομμάτων στον αριστερισμό τα απομακρύνει από την εξουσία. Αυτό όμως δεν εξασφαλίζει πως δεν θα επανέλθουν δριμύτερα μετά την δική τους αποτυχία.
Η ενίσχυση των πολιτικών και κοινωνικών άκρων όπως και ο “σοδομισμός” ανεξάρτητων αρχών όπως οι Κεντρικές Τράπεζες, η δικαιοσύνη κλπ δεν είναι εξελίξεις που στηρίζουν την οικονομική και κοινωνική ευημερία. Είναι εξελίξεις που οδηγούν σε αυταρχικά μοντέλα διακυβέρνησης αμφίβολης ικανότητας να ελέγξουν την οργή και τις αντιθέσεις που επωάζονται στις κοινωνίες.
Την ανησυχία αυτή φαίνεται να εκφράζει η άνοδος της τιμής του χρυσού…
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Κώστα Στούπα, 9/8/2019]