Ένας κρυμμένος και ανεκμετάλλευτος οικονομικός θησαυρός

Ο μεταλλευτικός κλάδος έχει τη δυναμική να δημιουργήσει μεγάλη προστιθέμενη αξία και να αναδειχθεί σε κύριο πυλώνα ανάπτυξης

Αναξιοποίητος παραμένει ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας και παρότι θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγάλη προστιθέμενη αξία στην οικονομία, εντούτοις η εξορυκτική δραστηριότητα βρίσκεται ακόμη σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Απουσία μιας συγκροτημένης εθνικής πολιτικής μαζί με τοπικές αναδράσεις συνοδευόμενες συχνά από ανεδαφικά και τεχνοφοβικά επιχειρήματα, που απορρίπτουν εκ των προτέρων τις επενδύσεις, έχουν ως αποτέλεσμα πολύτιμα μέταλλα όπως ο χαλκός, ο μόλυβδος, ο ψευδάργυρος και ο χρυσός, στα οποία είναι πλούσιος ο ελλαδικός χώρος, να παραμένουν καλά κρυμμένα στο υπέδαφος. Κι όλα αυτά, όταν σύμφωνα με στοιχεία από την τελευταία έκθεση του ΙΟΒΕ για τη συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, ο μεταλλευτικός κλάδος έχει τη δυναμική να δημιουργήσει μεγάλη προστιθέμενη αξία στο ΑΕΠ και να αναδειχθεί σε κύριο πυλώνα ανάπτυξης της χώρας.

Χαρακτηριστικό είναι ότι παρότι η εξορυκτική δραστηριότητα στην Ελλάδα βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, εντούτοις η συμμετοχή του μεταλλευτικού κλάδου στο ΑΕΠ αγγίζει σήμερα τα επίπεδα του 3%, αντιστοιχεί σε 5,5% της προστιθέμενης αξίας που δημιουργεί η εγχώρια βιομηχανία και έχει δημιουργήσει 100.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις πλήρους απασχόλησης. Στην αναπτυξιακή δυναμική του εγχώριου μεταλλευτικού κλάδου συνεισφέρει και η επένδυση της Ελληνικός Χρυσός στα Μεταλλεία Κασσάνδρας, συνολικού ύψους 1 δισ ευρώ, που έχει συμβάλει καταλυτικά στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας  της ΒΑ Χαλκιδικής. Σε αριθμούς η επένδυση μεταφράζεται σε 5 εκατ ευρώ ετήσια έσοδα για το ελληνικό κράτος, 50 εκατ ευρώ καταβάλλονται σε μισθούς και επιδόματα, ενώ σημαντικά ποσά διαχέονται για την ενίσχυση της εγχώριας επιχειρηματικότητας, όπως τα 185 εκατ. που δόθηκαν το 2017 σε Έλληνες προμηθευτές, εκ των οποίων τα 20,7 εκατ. σε τοπικούς προμηθευτές. Στο συνολικό κάδρο θα πρέπει να συνυπολογίσει κανείς ότι τα εξορυσσόμενα στην περιοχή μέταλλα αντιστοιχούν με το 0,3% των συνολικών εξαγωγών της χώρας το 2017.

Σε πλήρη ανάπτυξη η επένδυση της Ελληνικός Χρυσός μεταφράζεται, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, σε δημιουργία 5.000 άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας, έσοδα 1 δις ευρώ για το ελληνικό κράτος μέσω άμεσων φόρων, ενώ 1,5 δις θα καταβάλλεται σε μισθούς και επιδόματα. Τα ετήσια έσοδα από εξαγωγές θα φτάσουν το ύψος των 450 εκατ., ενώ ποσά ύψους 80 εκατ προορίζονται για έργα υποστήριξης της τοπικής κοινωνίας της Χαλκιδικής. Στην πλήρη επίσης ανάπτυξη, η επένδυση εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην οικιστική και δημογραφική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας, προσέλκυση του ενδιαφέροντος επιστημόνων και ερευνητών, εμφάνιση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών που θα αναβαθμίσουν την περιοχή, με παράλληλη ανάπτυξη παράπλευρων επαγγελμάτων και ειδικοτήτων, καθώς και αύξηση της ροής τουριστών καθ όλη τη διάρκεια του έτους, όπως έχει δείξει η εμπειρία άλλων χωρών όπου γνωρίζει άνθηση η εξορυκτική βιομηχανία πολύτιμων μετάλλων.

Ένα από τα πιο σημαντικά μεταλλευτικά δυναμικά στην Ευρώπη

Στη χώρα μας ωστόσο το μεταλλευτικό δυναμικό της ΒΑ Χαλκιδικής παραμένει σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο κι ας θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα πανευρωπαϊκά. Διαθέτει συνολικά αποθέματα 160 τόνους χρυσού, 2.000 τόνους αργύρου, 1,5 εκατ τόνους μολύβδου και ψευδαργύρου, και πάνω από 1 εκατ τόνους χαλκού. Δεν καταγράφεται παρόμοια στασιμότητα στον υπόλοιπο πλανήτη, όπου χρόνο με τον χρόνο η μεταλλευτική παραγωγή πολλαπλασιάζεται. Συγκρίνοντας τα στατιστικά από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 έως και σήμερα, ο όγκος του χρυσού που παράγεται ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο έχει σχεδόν τριπλασιαστεί, ενώ η ποσότητα που αγοράζεται κάθε χρόνο έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί.

Σε παγκόσμιο επίπεδο τα αποθέματα χρυσού ξεπερνούν σήμερα τους 100.000 τόνους, ενώ η ετήσια παγκόσμια παραγωγή χρυσού τα τελευταία χρόνια κυμαίνεται μεταξύ 2.500 και 2.700 τόνων. Ραγδαία ανάπτυξη γνωρίζει η παραγωγή χρυσού και στην Ευρώπη, όπου πρωταθλητισμό κάνουν η Σουηδία και η Φινλανδία, με συνολικά 10 μεταλλεία χρυσού σε λειτουργία. Το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό μεταλλείο χρυσού βρίσκεται στην Κίτιλα της Φινλανδικής Λαπωνίας, με εκτιμώμενα αποθέματα που ξεπερνούν τα 3 εκατ ουγκιές χρυσού (περιεκτικότητα 5 gr/τόνο μεταλλεύματος), και ετήσια παραγωγή 150.000 ουγκιές.

Τα ορυκτά έχουν εκτεταμένες εφαρμογές σε επιστήμες όπως Ιατρική, Πληροφορική, Τεχνολογία,  Κατασκευές και Πράσινη Ενέργεια. Ο χρυσός, για παράδειγμα, έχει μεγάλη ζήτηση στην Ιατρική, όπου η εργαστηριακή ένωση πολύ μικρών μορίων του μετάλλου με DNA έχει δημιουργήσει νέες μικροσκοπικές δομές που επιτρέπουν μια ευρεία κλίμακα έρευνας θεραπείας και διαγνωστικών δυνατοτήτων, σε τομείς όπως η βιοχημεία, η γενετική, και η ιατρική. Ο χαλκός επίσης είναι η βασικότερη πρώτη όλη για τον ηλεκτρισμό καθώς περίπου το 70% του συνόλου της παραγωγής του χαλκού χρησιμοποιείται στις ηλεκτρικές εφαρμογές και αφορά από την παραγωγή και τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, έως τα κυκλώματα, τα καλώδια, τις επαφές για υπολογιστές, ενώ ευρεία χρήση έχει σε τηλεοράσεις και κινητά τηλέφωνα. Κάθε χρόνο στη Μ. Βρετανία περίπου 79.000 μίλια από χαλκοσωλήνες χρησιμοποιούνται σε υδραυλικές εγκαταστάσεις, απόσταση ίση με τον γύρο του κόσμου τρεις φορές.

[ΠΗΓΗ: ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ_ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, του Γιώργου Φιντικάκη, 17/5/2019]